proeven van nederland

Posted on October 8, 2011

Proefwerk van Nederland

Beelden om van te proeven. Wat zie je? Weet je wat het is? Wil het weten wat je ziet? En wat je niet ziet?Klik op de foto.

$zwemdiploma - Ouders vinden het erg belangrijk dat kinderen hun zwemdiploma halen. In (gemeentelijke) zwembaden zijn zwemlessen voor peuters en kleuters en voor zwemdiploma\'s A, B en C en verder. Op scholen wordt zwemles gegeven voor het zwemdiploma.$

$vliegenzwam, amanita muscaria - Rode hoed, witte stippen. De vliegenzwam of amanita muscari is één van de bekendste en zeker opvallendste paddestoelen. Kinderen zingen het liedje \"Op een grote paddestoel, rood met witte stippen, / zit kabouter Spillebeen heen en weer te wippen.\" Zoals veel van zijn familieleden, de amanieten, is hij giftig. Er zit muscarine in. Hoewel niet meteen dodelijk als je hem aanraakt. Je kunt van het rode vel van zijn hoed ook trippen of halucineren. Sommigen zeggen daarom dat hij niet giftig is, maar dat ze liever niet hebben dat je je geest verruimt. Maar de gemenerik heeft ook nog ander gif achter de hand. Hij leeft nauw samen met de bomen waar hij vaak bij in de buurt staat, zoals berk, beuk, den en eik.$

$ijssalonmonumentje - Overal in het land kun je van dit soort monumentjes zien. Hier was aan het begin van de oorlog de ijssalon Koco. Bij een Duitse inval in februari 1941 werden Duitse politiemannen met amoniakgas verjaagd. De eigenaars Cohn en Kahn, twee uit Duitsland gevluchten joden, werden opgepakt. Cahn werd als eerste in Nederland door een vuurpeloton doodgeschoten. Later in de maand volgden razzia\'s op de joodse bevolking en een algemene staking: de Februaristaking van 1941.$

waterbassin voor het vee met een zonnecollector

$dierenbegraafplaats - Langs een bospad buiten Wilhelminaoord liggen deze grafjes bij een groenen cypressenhaag. \"Hier ligt onze trouwe vriend, Brink.\" De grafjes zijn van dierenbegraafplaats De Larixhof. Huisdieren nemen tegenwoordig een belangrijke plaats in het gezin in. En daarom willen mensen een plaats waar ze het huisdier ook na de dood kunnen bezoeken. Het begraven van een poes kost 90 euro. Van een hond van klein tot groot 100 tot 125 euro. Dat is inclusief de grafrechten voor 3 jaar. Verlengen van het grafrecht kost 20 euro. De Larixhof is dagelijks vrij toegankelijk tussen zonsopkomst en zonsondergang. In Nederland zijn zeker 45 dierenbegraafplaatsen.$

$zwaaien naar sinterklaas - Kinderen zwaaien naar Sinterklaas bij de binnenkomst van de goed heiligman over de Amstel in Amsterdam. Vanavond mogen ze misschien hun schoen weer zetten. Want: \"Wie zoet is krijgt lekkers\", of een klein cadeautje. En ook \"Wie stout is de roe\". Nou ja! Wie weet nog wat een roe is? En ze zingen: \"Sinterklaas kapoentje, gooi wat in mijn schoentje.\"$

$een mooie brede zandweg - Waar vind je die nog, mooie brede zandwegen? Zoals deze hier in zuidoost Friesland. We hbben net het plaatsje Boijl verlaten. Voornamelijk in het oosten en het zuiden van het land vind je nog zulke onverharde zandwegen. Hoe dichter je bij de grens komt hoe meer kans je hebt. De grens van Drenthe en Friesland is ook zo\'n gebied. Waar de oude wegen nog niet om economisch nut zijn geasfalteerd. De geschiedenis van het land wordt zichtbaar in de weggetjes. Als je over zo\'n onverharde weg loopt vraag je je af wat de geschiedenis is van de weg. Waarvoor gebruikten de mensen de weg? Waarvoor is hij aangelegd? Wie liepen er over?$

een sneeuwpop, sorry sneeuweend in het park

$schapen op texel - Texel is een echt schapeneiland: met ongeveer evenveel schapen als mensen, bijna 14.000. In het voorjaar huppelen zo\'n 11.000 lammetjes door de Texelse weiden. Je ziet de schapen op kleinschalige, extensieve boerderijen op het glooiende ‘oude land\' in het zuiden van Texel. Als je net met de pont bent aangekomen. Bijzonder ook zijn de schaapsstallen op het eiland, die met hun rug naar de westenwind staan. In heel Nederland worden schapen gehouden op dijken en stroken land langs water. En dan zijn er nog de schaapskudden op de heidevelden. Maar het Texelse schaap is het bekendst. En het Texelse schapenvlees bij de slager. Nederland heeft ongeveer 1,2 miljoen schapen. (Er zijn 4 miljoen koeien.) Mensen houden hier al ongeveer 5.000 jaar schapen.$

$een ven in drenthe - \"Het blauwe gat\" heet dit ven in natuurgebied het Vledderveld bij Vledder in zuidwest Drenthe op de grens met Friesland. Het Vledderveld vormt samen met natuurgebieden in Friesland het Drents-Friese Wold. Vennen zijn kleine natuurlijke watertjes op zandgronden. Een definitie van een ven: \"Een ven is een meestal ondiepe plas met wisselende waterstand, in oppervlakte variërend van enkele tientallen vierkante meters tot enkele hektaren\". Er zijn veel van zulke vennen in het gebied. Van oorsprong komen ze met name voor in heidevelden. Maar veel vennen zijn verdwenen omdat de heiden werden ontgonnen.$

liniedijk en valleikanaal, de grebbelinie

$een pingoruïne - Een pingo is een ronde of ovale heuvel die ontstaat wanneer het uitzetten van bevroren grondwater een laag bevroren grond optilt. Het woord pingo komt uit het Inuktitut en betekent \'heuvel die groeit\'. Pingo\'s kunnen 90 meter hoog worden, met een doorsnede van meer dan 2 kilometer. Als het warmer wordt, blijft een cirkelvormig meer of een krater over, een pingoruïne. In Nederland kwamen in de laatste ijstijd ook pingo\'s voor. Vooral in het grensgebied van Groningen, Friesland, Overijssel en Drenthe. Nu zijn het pingoruïnes. In het Diaconieveen bij Nijeberkoop in zuidoost Friesland liggen een aantal mooi gelegen plassen. Het zijn overblijfselen van een of meer pingo\'s. Iets verderop liggen een aantal mooie pingoruïnes bij elkaar op de Duurswouderheide.$

$de hoek van zevenwouden - In het dorp Oldeberkoop vinden we enkele mooie smeedijzeren uithangborden. Ook de oude herberg De Zwaan (nu een winkel) heeft zo\'n uithangbord, met een zwaan er op. Echt ambachtelijk en een beetje nostalgisch. De afbeelding is door de tijd erg donker geworden. Hier in de Hoek van Zevenwouden. Ze worden nog steeds gemaakt, al doen ze erg aan vroeger denken. De Hoek van Zevenwouden is een gebied, of gouw, in het zuidoosten van Friesland. Het ontstond midden 15e eeuw toen 7 landsdelen een verbond aangingen.$

$de brink - Op de brink van Vledder staan hoge eiken. Vledder is een brinkdorp. Een brinkdorp, ook wel esdorp, stamt uit de Middeleeuwen. Het is een dorpsvorm van de zandgronden in Nederland. De brink is een open ruimte, in het begin aan de rand van een dorp. Daar werd \'s morgens en \'s avonds het vee bijeen gebracht. Op de brink plantte men eiken en populieren, voor bouwmateriaal. Door de groei van dorpen kwam de brink in het centrum van het dorp te liggen, met de boerderijen daar omheen. Brinkdorpen hebben meestal ook een es. Dat is een gemeenschappelijke akker. Ook zijn er vaak een beek met hooiland daaromheen, gemeenschappelijke weilanden (maden) en een veld, een heide, om de schaapskudde te laten grazen. Maar dit hoeft niet. Deze verschillende onderdelen stammen elk uit heel verschillende tijden.$

$landweg over van een es - Lopend over de landweg tussen de akkers van een es bovenop de Hondsrug. Je kunt zien dat de akkers van de es hoger liggen dan het dorp Exloo achter de es. Bovendien zijn ze een beetje bol. Meestal lag de es op de hoogste niet natte stukken grond. Op de es werd mest uit de potstallen gebruikt voor bemesting. Op sommige plaatsen is de es daardoor nog extra hoog komen liggen. Sommige essen zijn al van voor het jaar duizend. Maar de meeste zijn uit de 12e en 13e eeuw. Een stukje verder van het dorp ligt het Molenveld. Nog steeds neemt de schaapsherder de schaapskudde \'s morgens mee daarheen. Jaarlijks is in Exloo het kampioenschap schaapscheren.$

$zwanen op het dak - Op de dakpunten van oude Friese boerderijen zien we driehoekige houten borden met twee zwanen en een versierde balk daartussen. dakafsluiting aan de uiteinden van de nok van boerderijen. Het zijn zogenaamde \'uileborden\'. Ze dienden als bescherming van de kwetsbare uiteinden van de nok op rieten daken. Maar ook op pannedaken zie je ze. Ze heten uileborden omdat er vroeger een gat in zat waardoor uilen naar binnen en naar buiten konden vliegen. Dan konden ze binnen muizen vangen. De zwanen zijn later gekomen, als versiering. halverwege de 18e eeuw. Misschien omdat in Friesland zwanen werden gehouden en zwanen van economisch belang waren. Uileborden hebben alleen in Friesland zwanen.$

$de stoomboot - Sinterklaas vaart Amsterdam binnen in een stoomboot. Want we zingen: \"Zie ginds komt de stoomboot...\"$

$akker op de hondsrug - Een akker bovenop de Hondsrug. Zo uitgestrekt waren de akkers vast niet 5500 jaar geleden toen de hunbedbouwers hier hun akkers bewerkten. Ze hadden kleine akkers denk, vlak bij hun boerderij. Buiten de akkers was woest land. Daar kwamen nog wolven, oerossen en beren voor. Toch bouwden deze boeren de soms indrukwekkende stenen grafmonumenten die je nu nog steeds in het Drentse landschap kunt vinden. Je kunt het je voorstellen uitkijkend over deze akker. Je stelt je voor dat uitkijkt over een oud cultuurlandschap, zo\'n beetje het oudste in Nederland. Hier op de Hondsrug. Maar je moet je toch zelf voorstellen hoe het geweest kan zijn.$

$voortuintje in een plattelandsdorp - Een kaal voortuintje bij een woning in het nieuwe deel van Wilhelminaoord. Met een mooi aangelegd klinkerpad en een houten tuinhekje aan de straat. Met zijn kaalheid past het goed in de kaalheid van de buurt. Maar het lijkt dat het tuintje net is aangelegd. De bewoners zijn nieuw. Op de mand rechts van de voordeur staat misschien \"Welkom\". Het voortuintje moet nog beplant worden. De kaalheid is maar tijdelijk.$

$van de hondsrug in het hunzedal - Over akkers op de Hondsrug kijk je naar het oosten in het dal van de Hunze, aan de oostgrens van Drenthe. Het ijs van de ijstijd slijpt aan de voet van de Hondsrug als een soort kom het oerstroomdal van de Hunze uit. Later, van de prehistorie tot de Middeleeuwen slibt de rivier de Hunze voor een groot deel dicht. Het raakt vol veen, leem, klei en zand. Het Hunzedal wordt een kilometers breed dal, met uitgestrekte venen en ondoordringbare moerasbossen. Hunze betekent ‘moerasstroom’. Er wonen kraanvogels, elanden en bevers. Het dal strekt zich uit tot aan de latere Noordzee en mondt daar tot in de 9e eeuw uit bij Pieterburen. Op luchtfoto\'s en op bepaalde plekken in het landschap is het oude stroomdal nog wel te herkennen. De benedenloop van de rivier blijft beïnvloed door eb en vloed. Zo ontstaat het Zuidlaardermeer: doordat water van de Hondsrug botst met water van de Noordzee die steeds hoger wordt. Later wordt de 35 kilometer lange rivier een brede sloot, die maar af en toe stroomt. De Hunze begint bij Gasselte. Daar komt het Voorste Diep van de Hondsrug samen met het Achterste Diep uit het veen van de Hunzevallei. De Hunze slingerende door een moerassig gebied. Door die drassige natheid ligt er in Drenthe eigenlijk geen enkele plaats echt aan de oude Hunze. In Groningen wordt de Hunzerivier gekanaliseerd om de wateroverlast te bestrijden. In de middeleeuwen werden de toegankelijke delen hooiland. De venen werden ontgonnen. In de 20e eeuw wordt het waterpeil in het dal helemaal op de landbouw afgestemd. Nu wordt in Drenthe de Hunze zijn oorspronkelijke slingerende karakter weer teruggeven. Hij krijgt weer de ruimte in het Hunzedal. En er zijn ook weer bevers uitgezet.$

$boerderij in de dorpsstraat - Een oude dorpsboerderij in de dorpsstraat van brinkdorp Vledder met een houten stal. Het laat nog eens zien hoe de boerderijen midden in het dorp lagen. De boerderij is nu een woonhuis. Achter het woonhuis staat nog een rui schuur. De oude boerderij staat in oktober 2011 te koop: \"Dit beeldbepalende pand op deze zeer fraaie locatie biedt veel mogelijkheden, vanwege de bestemming “centrum” is het pand of de locatie voor vele doeleinden geschikt. Het geheel dient gerenoveerd te worden.\" Ook sloop hoort tot de mogelijkheden.$

$keien weg - Als wandelaar vraag je je vaak af over wat voor pad of weg je loopt. Op de Hondsrug in Drenthe kom je soms zulke keienwegen tegen. Het landijs heeft lang geleden in de ijstijd de veldkeien vanuit Scandinavië aangevoerd. Ze kwamen tevoorschijn bij het omspitten van de grond voor het aanplanten van bossen. Ze zijn toen gebruikt om de zandwegen te verharden. In de jaren twintig en dertig van de vorige eeuwzijn in Drenthe zo\'n 26 km keienweg aangelegd. Een groot gedeelte is later geasfalteerd. Al die zwerfkeien zijn er dus nog wel, maar door het asfalt erover zijn ze niet meer te zien. aangelegd in de jaren twintig en dertig van de vorige eeuw.$

$koprompboerderijen - Langs \'t West, op de weg naar Donkerbroek, staan oude boerderijen in allerlei combinaties van een woonhuis met een grote schuur erachter. Een koprompboerderij is een vereenvoudigde uitvoering van een kophalsrompboederij, die tussen het woonhuis (de kop) en de grote schuur nog een tussenstuk heeft, een hals. Kophalsrompboerderijen komen vooral voor in het oosten van Friesland en in Groningen. Koprompboerderijen zoals hier bij Donkerbroek komen onder andere voor in het oosten van Friesland. Deze boerderij is uit 1856, de tijd dat Donkerbroek een groeiperiode doormaakte en er boerderij na boerderij aan \'t West gebouwd werd.$

$koprompboerderij - Deze koprompboerderij is een iets luxueuzere uitvoering. Het woonhuis voor de schuur is iets groter en deftiger. De schuur heeft versieringen boven de grote toegangsdeur en heeft een soort uilenborden op zijn nokken. Ook het huis heeft wat versieringen. De boerderij zal uit de zelfde tijd zijn als de vorige. \'t West werd in de 18e eeuw bebouwd in de richting van Hoornsterzwaag nadat er een brug over de Opsterlandse Compagnonsvaart bij Donkerbroek was gekomen. Sinds in 1790 de vaart tot Donkerbroek was gekomen was het plaatsje gaan groeien. Het plaatsje is een van de oudste van zuidoost Friesland. Het wordt al genoemd in de Middeleeuwen. Donkerbroek ligt op een hoogte in het omringende laaggelegen moerasland, op een donk in het broek. Het is altijd al een dorp met een boerenkarakter geweest. Na de komst van het kanaal werd het veen in de omgeving ontgonnen.$